Spotkanie ze zmarłym dziadkiem w nieznanym domu

To musiał być sen, który zostawia ślad jak kawałek starej, dobrze znanej piosenki – niby znajomy, a jednak inny. Spotkanie z dziadkiem, który nie pojawił się tu po to, by żegnać się na poważnie, lecz żeby zrobić psikusa i położyć się na kanapie, owinięty kocem przez tatę – przecież to nie byle jaka scena delikatnie mieszająca w emocjach i wspomnieniach, choć wyrwana do życia na jawie. Widzimy tu przestrzeń między żałobą, a absurdalnym żartem śmierci, który trochę się wyślizguje z naszych rąk.

Główni podejrzani w snie: koc, kanapa i portret zza drzwi

Zacznijmy od domu, który Twój mózg zafundował Ci jako scenerię – nieznany, a jednak intymny, jakby Twoja podświadomość potrzebowała stworzyć bezpieczne miejsce na tę dziwną konfrontację z przeszłością i emocjami. To trochę jak scena w teatrze, gdzie dekoracje są minimalistyczne, ale pełne napięcia.

Drzwi – klasyka symboli. Próg między tym co znane (świat na zewnątrz) i tym, co ukryte (wnętrze). Ktoś stoi po tamtej stronie, naszym zadaniem jest przełamać barierę, żeby spotkać się z prawdą lub tajemnicą. Tu zobaczyłaś przede wszystkim strój, a to jak ubiór koduje informację o tożsamości, ale też czasie i miejscu. Strój może być rodzajem fasady, maski – pod którą kryje się coś więcej lub mniej.

No i sam dziadek, bohater tego spektaklu – zjawa niecodzienna, bo mówiąca ci, że cała ta śmierć to w sumie żart. To taki sygnał na wielkim skrzyżowaniu między bólem straty, a jakimś rodzajem pogodzenia się, być może nawet – spróbowaniem ujęcia tego, co się wydarzyło, z dystansem. Kanapa i koc z kolei działają jak symbol opieki, ukojenia, a jednocześnie bezruchu i zawieszenia.

Kto naprawdę rządzi tą sceną?

Psychologicznie, ten sen to klasyczne starcie między żałobą a próbą przetrwania emocjonalnego. Freud pewnie zobaczyłby tu mechanizm obronny Twojej psychiki – irracjonalne świętowanie życia tam, gdzie ciało już nie mogło zostać. Jung natomiast powiedziałby, że to spotkanie z cieniem – z fragmentem Twojej rzeczywistości, który próbujesz zintegrować, zaakceptować, a którego widok wywołuje sprzeczne uczucia.

Co ciekawe, w wielu kulturach Wschodu sen o zmarłym, który wraca do domu, by się położyć, oznacza błogosławieństwo i przypomnienie, że życie to przepływ, a śmierć to nie koniec, tylko zmiana sceny. Niesamowite, ale i Jung, i tradycyjny przekaz ludowy spotykają się tu – oba podkreślają potrzebę pogodzenia się z przemijaniem i zrozumienia głębi relacji, które trwają poza ciałem.

Co ta historia próbuje Ci powiedzieć?

Twoja podświadomość rozgrywa żałobę jako proces, który musi przejść przez absurdalny żart śmierci, żebyś mogła na nowo zacząć odnajdywać spokój. Kanapa – miejsce wypoczynku, i koc – otulenie, mówią o potrzebie odpoczynku psychicznego od ciężaru straty. To sygnał, by przyzwolić sobie na to, że emocje mogą być łagodne, nie muszą cały czas palić jak pochodnia.

Chociaż równie dobrze może chodzić o to, że Twój mózg jeszcze nie zdążył się ogarnąć po kilku tygodniach intensywnych emocji i zrobił mały teatr skomplikowanych uczuć – wiadomo, czasem myśląc o śmierci, dostajemy takie mieszanki, że nawet Kafka by się zdziwił.

Na co następnym razem zamkniesz lub otworzysz drzwi?

Co konkretnie musisz pozwolić sobie poczuć, zamiast gonić za “normalnością”? Ile jeszcze uciekasz od prawdziwego bólu, udając, że to tylko sen albo żart? Czy gotowa jesteś się położyć – niczym Twój dziadek na kanapie – żeby dać sobie chwilę ulgi i pozwolić emocjom być tym, czym są – nie muszą być ani groźne, ani nieprzerwalne?

I skoro sen zagrał Ci tę dziwną scenę, to jak jutro przez pięć minut zechcesz po prostu przypomnieć sobie jego twarz, pozwolić sobie na tę jedną szczera chwilę? A potem co? Jeszcze raz, albo inaczej? Ile razy można się kryć po bezpiecznych drzwiami, zanim zaczniesz decydować, co chcesz naprawdę otworzyć?

Tyle ode mnie. Daj znać, czy ta rozkmina ma dla Ciebie jakiś sens.